Ngành du lịch Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ, kéo theo sự mở rộng của thị trường lưu trú, đặc biệt là lĩnh vực kinh doanh khách sạn. Đây là một ngành hấp dẫn nhưng cũng đầy thách thức khi sự cạnh tranh ngày càng gay gắt. Để thành công, các doanh nghiệp cần hiểu rõ đặc điểm kinh doanh khách sạn, từ mô hình vận hành, nhu cầu thị trường đến chiến lược thu hút khách hàng.

Tổng hợp các loại hình kinh doanh cơ sở lưu trú, khách sạn ở Việt Nam 

Khách hàng mục tiêu là yếu tố quan trọng định hình đặc điểm kinh doanh khách sạn. Khi ngành du lịch phát triển, hệ thống cơ sở lưu trú tại Việt Nam cũng trở nên phong phú hơn, đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng. Tuy nhiên, các loại hình này vẫn tuân thủ theo quy định pháp luật, đảm bảo hoạt động kinh doanh có trật tự và minh bạch.  

Phân loại theo theo tiêu chuẩn sao

Việc xếp hạng khách sạn không chỉ dựa trên quy mô mà còn căn cứ vào nhiều tiêu chí quan trọng như vị trí, kiến trúc, trang thiết bị tiện nghi, chất lượng dịch vụ, đội ngũ nhân viên, an ninh, an toàn, bảo vệ môi trường và vệ sinh an toàn thực phẩm. Theo Mục 6 của TCVN 4391:2015, hệ thống xếp hạng khách sạn tại Việt Nam chia thành 5 cấp độ từ 1 sao đến 5 sao, với yêu cầu cụ thể như sau:

• Khách sạn 1 sao: Đáp ứng 100% tiêu chí bắt buộc (98 tiêu chí) và tối thiểu 75% tiêu chí khuyến khích (35/47 điểm).
• Khách sạn 2 sao: Đáp ứng 100% tiêu chí bắt buộc (138 tiêu chí) và tối thiểu 80% tiêu chí khuyến khích (40/50 điểm).
• Khách sạn 3 sao: Đáp ứng 100% tiêu chí bắt buộc (197 tiêu chí) và tối thiểu 80% tiêu chí khuyến khích (51/64 điểm).
• Khách sạn 4 sao: Đáp ứng 100% tiêu chí bắt buộc (257 tiêu chí) và tối thiểu 80% tiêu chí khuyến khích (62/77 điểm).
• Khách sạn 5 sao: Đáp ứng 100% tiêu chí bắt buộc (296 tiêu chí) và tối thiểu 80% tiêu chí khuyến khích (57/71 điểm).

Phân loại theo mục đích, đặc thù khách hàng 

Hoạt động kinh doanh khách sạn có sự đa dạng rõ nét, đáp ứng nhu cầu khác nhau của từng nhóm khách hàng. Dựa trên tính chất tổ chức và mục đích lưu trú, khách sạn được chia thành các loại hình cơ bản sau:

• Khách sạn nghỉ dưỡng: Hướng đến du khách tìm kiếm sự thư giãn, nghỉ ngơi. Loại hình này thường tọa lạc tại những khu vực có cảnh quan thiên nhiên như biển, hồ, rừng hoặc núi.
• Khách sạn thương mại: Phục vụ chủ yếu doanh nhân đi công tác, thường nằm ở trung tâm thành phố hoặc gần các khu vực kinh tế, tài chính.
• Khách sạn nổi: Được thiết kế trên tàu cỡ lớn thay vì trên đất liền, có thể di chuyển giữa các vùng hoặc quốc gia, mang đến trải nghiệm lưu trú độc đáo.
• Khách sạn căn hộ: Kết hợp giữa khách sạn và căn hộ, gồm đầy đủ phòng khách, phòng ngủ, nhà bếp,… Thích hợp cho nhóm bạn, gia đình hoặc khách lưu trú dài hạn.
• Khách sạn “con nhộng”: Mô hình tối giản với nhiều khoang ngủ nhỏ gọn, phổ biến tại các đô thị đông đúc như Nhật Bản, Hồng Kông, nhắm đến khách du lịch cần không gian riêng tư với chi phí hợp lý.
• Khách sạn bình dân (Hostel): Nằm gần các bến xe, nhà ga, phục vụ dân du lịch phượt và những người chỉ cần chỗ nghỉ qua đêm.
• Nhà nghỉ ven đường (Motel): Được thiết kế cho tài xế ô tô, mô tô hoặc khách di chuyển đường dài cần điểm dừng chân tạm thời.

Cần lưu ý và chuẩn bị gì khi kinh doanh khách sạn?

Để đảm bảo vận hành khách sạn một cách suôn sẻ và tối ưu lợi nhuận, nhà đầu tư cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng ngay từ ban đầu. Từ việc hoạch định nguồn vốn, tuân thủ các thủ tục pháp lý, xây dựng chiến lược kinh doanh cho đến quản lý nhân sự và nâng cao kiến thức chuyên môn – mỗi yếu tố đều đóng vai trò quan trọng trong sự thành công của khách sạn. 

Vốn đầu tư

Kinh doanh khách sạn đòi hỏi nguồn vốn đầu tư lớn do liên quan đến nhiều khoản chi phí như thuê hoặc mua mặt bằng, xây dựng cơ sở hạ tầng, mua sắm trang thiết bị, trả lương nhân viên và duy trì hoạt động. Thứ hạng khách sạn càng cao, yêu cầu về chất lượng cơ sở vật chất càng khắt khe, kéo theo chi phí đầu tư ban đầu gia tăng đáng kể. Đặc biệt, các khách sạn cao cấp cần hệ thống tiện nghi hiện đại, nội thất sang trọng, làm tăng đáng kể gánh nặng tài chính trong giai đoạn khởi động.

Trong vốn đầu tư ban đầu, nhà đầu tư cần dự trù cả hai loại chi phí: chi phí cố định và chi phí biến đổi. Chi phí cố định đóng vai trò quan trọng vì ít bị ảnh hưởng bởi tình hình kinh doanh. Dù công suất phòng đạt 20% hay 80%, khách sạn vẫn phải chi trả các khoản như thuê mặt bằng, thuế bất động sản, chi phí công nghệ, tiền lương nhân viên,… Một số khoản cố định có thể điều chỉnh theo định kỳ, nhưng phần lớn cần được dự trù kỹ lưỡng để đảm bảo hoạt động khách sạn không bị gián đoạn trong thời gian dài.

Khác với chi phí cố định, chi phí biến đổi thay đổi theo công suất hoạt động của khách sạn. Khi lượng khách tăng cao, các khoản như lương nhân viên theo giờ, chi phí vệ sinh, điện, nước và thực phẩm cũng gia tăng. Ngược lại, trong giai đoạn thấp điểm, đây là những hạng mục có thể tối ưu để tiết kiệm ngân sách. Một số chi phí như tiền lương và công nghệ có thể thuộc nhóm cố định hoặc biến đổi, tùy theo hình thức chi trả và mức độ sử dụng thực tế của khách sạn.

Thủ tục pháp lý

Kinh doanh khách sạn tại Việt Nam là ngành nghề có điều kiện, chịu sự quản lý chặt chẽ của pháp luật. Trong đó, giấy phép hoạt động là yêu cầu bắt buộc đối với mọi khách sạn, từ quy mô mini đến cao cấp. Theo Điều 49 Luật Du lịch 2017, cơ sở lưu trú du lịch phải đáp ứng các điều kiện về an ninh trật tự, phòng cháy chữa cháy, bảo vệ môi trường và an toàn thực phẩm.

Bên cạnh đó, khách sạn cần đảm bảo tiêu chuẩn cơ sở vật chất và dịch vụ tối thiểu. Cụ thể, cơ sở phải có tối thiểu 10 buồng ngủ, quầy lễ tân và phòng vệ sinh chung. Đối với khách sạn nghỉ dưỡng và khách sạn bên đường, bãi đỗ xe là yêu cầu cần thiết. Ngoài ra, hệ thống giường, đệm, chăn, gối, khăn mặt và khăn tắm phải đầy đủ, thay mới khi có khách lưu trú. Mọi khách sạn đều phải bố trí nhân viên trực 24/24 để đảm bảo vận hành liên tục và phục vụ khách kịp thời.

Chiến lược kinh doanh

Tối ưu hóa lợi nhuận luôn là bài toán khó đối với các nhà quản lý khách sạn. Để đạt được điều này, việc nghiên cứu thị trường đóng vai trò quan trọng, giúp doanh nghiệp cập nhật xu hướng du lịch, nắm bắt thị hiếu khách hàng và đánh giá sự cạnh tranh. Thông qua việc phân tích đối thủ, biến động thị trường và hành vi khách hàng, khách sạn có thể xác định những cơ hội tiềm năng để nâng cao doanh số. 

Chiến lược giá linh hoạt giúp tăng cạnh tranh và tối ưu doanh thu. Điều chỉnh giá theo mùa, ưu đãi đặt sớm hoặc chính sách khách hàng thân thiết là những cách hiệu quả để thu hút khách. Việc triển khai chiến lược giá hợp lý không chỉ giúp tăng công suất phòng mà còn nâng cao giá trị thương hiệu, tạo niềm tin cho khách hàng lựa chọn khách sạn trong những lần lưu trú tiếp theo.

Nhân sự 

Chất lượng dịch vụ khách sạn phụ thuộc vào đội ngũ nhân sự, bởi sản phẩm cốt lõi của ngành này là dịch vụ và trải nghiệm khách hàng. Quá trình phục vụ không thể thay thế bằng máy móc mà đòi hỏi sự tận tâm và chuyên môn cao của nhân viên. Đặc thù hoạt động liên tục 24/24 giờ khiến khách sạn phải duy trì số lượng lớn lao động, từ lễ tân, phục vụ phòng đến bộ phận kỹ thuật. Điều này đặt ra yêu cầu cao về tuyển dụng, đào tạo và quản lý nhân sự nhằm đảm bảo sự chuyên nghiệp trong phục vụ.

Chi phí nhân sự luôn là thách thức lớn đối với doanh nghiệp khách sạn. Việc cắt giảm lao động có thể ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ, trong khi duy trì đội ngũ lớn lại làm gia tăng chi phí vận hành. Điều này càng trở nên phức tạp với những khách sạn hoạt động theo mùa vụ, khi nhu cầu nhân sự biến động đáng kể. Quản lý khách sạn cần có chiến lược linh hoạt trong tuyển dụng, sử dụng lao động hiệu quả và tối ưu chi phí mà vẫn đảm bảo chất lượng phục vụ.

Kiến thức quản lý 

Để điều hành một khách sạn thành công, nhà quản lý cần am hiểu sâu về nhân sự, tài chính, vận hành và dịch vụ khách hàng. Việc nâng cao năng lực quản lý không chỉ giúp tối ưu hiệu quả kinh doanh mà còn tạo lợi thế cạnh tranh bền vững trong ngành. Một trong những giải pháp hiệu quả là trang bị kiến thức bài bản thông qua Khóa học “Quản lý Khách sạn theo Tiêu chuẩn VTOS” tại Cao đẳng Quốc tế Pegasus. Chương trình cung cấp nền tảng vững chắc về kỹ năng quản lý, tư duy chiến lược và các tiêu chuẩn vận hành chuyên nghiệp, giúp học viên tự tin chinh phục vị trí quản lý khách sạn trong môi trường quốc tế.

Khóa học kéo dài 3 tháng, gồm 25 buổi (88 giờ học), tổ chức vào thứ Bảy hàng tuần từ 9:00 – 17:00, giúp học viên dễ dàng cân đối thời gian học tập và công việc. Nội dung đào tạo bao quát từ quản lý nhân sự, tài chính, lễ tân, buồng phòng, ẩm thực, marketing & sales đến chiến lược nâng cao trải nghiệm khách hàng. Với phương pháp giảng dạy thực tiễn và đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, học viên sẽ nắm bắt xu hướng quản lý hiện đại, tối ưu doanh thu và nâng cao chất lượng dịch vụ.

Như đã nêu trên, việc hiểu rõ đặc điểm kinh doanh khách sạn là yếu tố cốt lõi để vận hành hiệu quả và xây dựng thương hiệu bền vững. Trong bối cảnh ngành khách sạn không ngừng đổi mới, việc cập nhật xu hướng và áp dụng mô hình quản lý hiện đại là chìa khóa để doanh nghiệp nâng cao lợi thế cạnh tranh và xây dựng thương hiệu bền vững. Liên hệ ngay với Pegasus để biết thông tin chi tiết hơn về khóa học Quản lý Khách sạn theo Tiêu chuẩn VTOS nhé!