Kinh doanh nhà hàng là lĩnh vực hấp dẫn nhưng cũng đầy thách thức, đòi hỏi sự chuẩn bị toàn diện từ tư duy chiến lược đến kỹ năng vận hành thực tế. Bạn cần hiểu rõ những đặc điểm của ngành, xác định đúng mô hình kinh doanh, nghiên cứu thị trường, kiểm soát chi phí, xây dựng menu,… Cùng Trường Cao đẳng Quốc tế Pegasus tìm hiểu nội dung dưới đây để được hướng dẫn chi tiết từng bước về kinh doanh nhà hàng.

Một số điều cần lưu ý trước khi quyết định kinh doanh nhà hàng

Trong mô hình F&B, căn bếp chính là nơi quyết định chất lượng và duy trì uy tín thương hiệu. Khi người chủ có kiến thức nền tảng về nghề bếp, việc thiết kế thực đơn, kiểm soát vận hành và đảm bảo chất lượng món ăn trở nên bài bản và hiệu quả hơn. Đây là lý do nhiều người chọn học chuyên sâu về ẩm thực trước khi kinh doanh nhà hàng.

Có nền tảng về ẩm thực trước khi bắt đầu kinh doanh nhà hàng là một lợi thế to lớn mà không nhiều người chú ý. Vì vậy, chương trình đào tạo nghề Bếp tại Pegasus được thiết kế phù hợp cho định hướng làm đầu bếp lẫn người có định hướng làm kinh doanh, làm vận hành trong ngành F&B.

Chương trình đào tạo Bếp không chỉ chú trọng giảng dạy thực tiễn, bồi dưỡng tay nghề, kiến thức về ẩm thực, mà còn được lồng ghép kiến thức chuyên môn về quy trình quản lý, các tiêu chuẩn của nhà hàng, giúp người học sẵn sàng gia nhập ngành với các kỹ năng:

• Định hình phong cách riêng: Làm chủ kỹ thuật và công thức nấu ăn để tạo dấu ấn cá nhân, phát triển thực đơn đặc trưng cho thương hiệu nhà hàng của bạn.
• Đảm bảo chất lượng món ăn: Nắm vững kỹ thuật chế biến và bảo quản giúp duy trì hương vị ổn định, tạo trải nghiệm đồng nhất cho thực khách.
• Vận hành bếp khoa học: Học cách tổ chức khu bếp, phân chia công việc và thiết kế quy trình vận hành bếp hiệu quả.
• Quản lý nhân sự hiệu quả: Hiểu rõ vai trò từng vị trí giúp bạn tuyển đúng người, giao đúng việc và kiểm soát hiệu quả làm việc.
• Tối ưu chi phí – kiểm soát nguyên liệu: Tính định mức nguyên liệu, kiểm tra hàng tồn và thiết kế thực đơn hợp lý để hạn chế thất thoát, tăng lợi nhuận.

Các đặc điểm nổi bật của kinh doanh nhà hàng

Phân khúc khách hàng, đặc điểm của đối tượng khách hàng, phong cách và chất lượng phục vụ, cho đến năng lực của đội ngũ nhân sự các bộ phận trong nhà hàng,… đều tác động trực tiếp đến hiệu quả kinh doanh. Trước khi bắt đầu kinh doanh, bạn cần nắm rõ các đặc điểm về mô hình kinh doanh nhà hàng như sau:

Về sản phẩm

Khác với hàng hóa thông thường, sản phẩm của nhà hàng không thể sản xuất trước rồi lưu trữ dài hạn. Các món ăn được chế biến trực tiếp theo từng đơn đặt hàng và phục vụ trong thời gian ngắn. Quá trình sử dụng, từ hương vị đến cảm nhận khi thưởng thức, mới chính là lúc khách hàng “trải nghiệm” sản phẩm.

Theo quan điểm Marketing dịch vụ, những yếu tố như thiết kế không gian, âm nhạc, thái độ phục vụ của nhân viên hay thời gian chờ món,… đóng vai trò quan trọng trong việc định hình cảm nhận và khả năng quay lại của thực khách.

Về khách hàng

Khách hàng của nhà hàng ngày càng đa dạng về độ tuổi, thu nhập và sở thích ẩm thực. Họ không chỉ đến để ăn uống mà còn tìm kiếm trải nghiệm: từ không gian, cách phục vụ đến giá trị cảm xúc. Tính cá nhân hóa trong nhu cầu ngày càng cao, có người quan tâm đến sức khỏe, có người ưu tiên sự tiện lợi, cũng có người đánh giá cao yếu tố thẩm mỹ và phong cách. Do đó, hiểu rõ tâm lý và hành vi tiêu dùng của từng nhóm khách hàng mục tiêu và định vị hình ảnh của nhà hàng là yếu tố quyết định giúp nhà hàng xây dựng sản phẩm và dịch vụ phù hợp.

Về môi trường phục vụ

Tùy thuộc vào mô hình kinh doanh, mà phong cách và quy trình phục vụ, các tiêu chí dịch vụ cũng sẽ có sự khác nhau. Với nhà hàng hướng đến tệp khách đại trà, việc tạo ra được không khí thoải mái, đề cao sự tiện lợi, nhanh chóng, thường là những yếu tố được ưu tiên. Khi nhà hàng ở phân khúc cao cấp, những yếu tố về định vị “concept”, thiết kế không gian sang trọng, quy trình phục vụ được kiểm soát chặt chẽ, phong cách phục vụ cá nhân hóa,… được yêu cầu ở những cấp độ cao hơn.

Về lao động

Tùy theo vị trí như bếp, phục vụ, thu ngân hay quản lý mà đòi hỏi trình độ chuyên môn và kinh nghiệm sẽ khác nhau. Ngoài chuyên môn, các yếu tố như thái độ phục vụ, sự nhanh nhẹn, khả năng xử lý tình huống là yếu tố bắt buộc. Với các nhà hàng chuyên nghiệp, nhân viên thường được đào tạo định kỳ để nâng cao chất lượng dịch vụ và duy trì hình ảnh thương hiệu.

Các bước chi tiết kinh doanh nhà hàng và kinh nghiệm cho người mới

Việc kinh doanh nhà hàng không chỉ dừng lại ở ý tưởng và đam mê ẩm thực. Để triển khai hiệu quả, bạn cần xây dựng kế hoạch rõ ràng, từng bước cụ thể từ lựa chọn mô hình, nghiên cứu thị trường đến thiết kế không gian, chuẩn bị thực đơn và vận hành nhân sự.

Lựa chọn mô hình phù hợp

Bạn không thể bắt đầu kinh doanh nhà hàng khi chưa xác định rõ mô hình và định hướng phục vụ. Đây là nền tảng để xây dựng toàn bộ kế hoạch vận hành, từ thiết kế không gian đến chiến lược marketing. Việc thay đổi mô hình kinh doanh chỉ sau vài tháng chạy thử không chỉ gây tốn kém chi phí mà còn làm mất thời gian và công sức đầu tư ban đầu. Vì vậy, ngay từ bước đầu, bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng để lựa chọn mô hình phù hợp với nhu cầu thị trường và khả năng vận hành của mình.

Hiện nay, một số mô hình kinh doanh nhà hàng đang thu hút sự quan tâm và được áp dụng rộng rãi gồm:

• Nhà hàng thức ăn nhanh (Fast Food): Tập trung vào tốc độ phục vụ và sự tiện lợi, phù hợp với khách hàng bận rộn.
• Nhà hàng đặc sản vùng miền: Khai thác giá trị văn hóa ẩm thực địa phương, mang đến trải nghiệm độc đáo và gần gũi.
• Nhà hàng chay: Đáp ứng nhu cầu ăn uống lành mạnh, tinh khiết và phù hợp với xu hướng sống xanh.
• Nhà hàng nướng và lẩu: Không gian thân mật, khách hàng có thể tự nấu, thích hợp cho nhóm bạn và gia đình.
• Nhà hàng Fusion (ẩm thực kết hợp): Sáng tạo với sự pha trộn giữa nhiều nền ẩm thực, tạo nên trải nghiệm vị giác mới lạ.
• Nhà hàng Fine Dining (ẩm thực cao cấp): Chú trọng đến trải nghiệm tinh tế từ món ăn đến không gian và dịch vụ, phù hợp với các dịp đặc biệt.

Nghiên cứu thị trường rõ ràng

Trước khi mở nhà hàng, bạn cần xác định rõ nhóm khách hàng mục tiêu, nhu cầu của họ là gì, họ ăn ở đâu, thích món gì, mức chi tiêu trung bình bao nhiêu. Không nên cố gắng phục vụ tất cả mọi người, hãy tập trung vào một phân khúc cụ thể, làm thật tốt. Song song đó, khảo sát thị trường để biết đối thủ trực tiếp và gián tiếp đang hoạt động ra sao, từ đó tìm ra hướng đi khác biệt. Hãy xác định rõ câu trả lời cho các câu hỏi: Nhà hàng bạn phục vụ ai? Với món gì? Phong cách phục vụ ra sao? Ở đâu?

Thuê mặt bằng kinh doanh

Mặt bằng tốt là nơi có lưu lượng người qua lại cao, dễ nhìn thấy, dễ ghé vào và thuận tiện di chuyển. Ưu tiên các khu gần văn phòng, trường học, khu dân cư đông đúc. Hãy khảo sát kỹ để tránh chọn địa điểm có quá nhiều đối thủ mạnh hoặc nơi không phù hợp với đối tượng khách hàng của bạn. Quan sát thói quen sinh hoạt, giờ cao điểm, kiểm tra pháp lý mặt bằng trước khi ký hợp đồng thuê dài hạn.

Chi phí mở nhà hàng

Trước khi bắt đầu kinh doanh nhà hàng, hãy lập bảng dự toán chi tiết: chi phí thuê mặt bằng, mua sắm thiết bị, thiết kế, nguyên liệu, nhân sự, marketing và vận hành ít nhất 3 – 6 tháng đầu. Thời gian đầu lợi nhuận có thể chưa cao, bạn cần chuẩn bị kỹ về tài chính để duy trì ổn định. Nếu vốn chưa đủ, hãy cân nhắc vay ngân hàng hoặc gọi vốn đầu tư kèm theo một bản kế hoạch rõ ràng và khả thi.

Xác định khách hàng mục tiêu

Hiểu rõ khách hàng sẽ giúp bạn chọn được địa điểm, món ăn và không gian phù hợp. Ví dụ: nếu phục vụ dân văn phòng, cần không gian sạch, phục vụ nhanh, gần khu công sở; nếu hướng đến giới trẻ thì cần sáng tạo, giá hợp lý, gần trường học hoặc khu vui chơi. Càng thu hẹp tệp khách hàng, bạn càng dễ thiết kế trải nghiệm phù hợp, tối ưu chi phí và nâng cao hiệu quả kinh doanh ngay từ đầu.

Marketing và quảng cáo

Marketing là yếu tố không thể thiếu để nhà hàng tiếp cận đúng khách hàng và tạo lợi thế cạnh tranh ngay từ đầu. Đừng chờ đến ngày khai trương mới bắt đầu truyền thông. Hãy xây dựng fanpage, chia sẻ quá trình chuẩn bị, chạy quảng cáo sớm để thu hút sự chú ý. Khi đi vào vận hành, tận dụng mạng xã hội, Google Maps, KOLs và các ưu đãi để duy trì độ phủ và thu hút khách hàng mới.

Các quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm

Vệ sinh an toàn thực phẩm là yếu tố bắt buộc khi mở nhà hàng. Bạn cần xin giấy phép kinh doanh, chứng nhận vệ sinh, đảm bảo khu bếp sạch sẽ, nguyên liệu bảo quản đúng chuẩn và nhân viên được đào tạo cơ bản về VSATTP. Vi phạm các quy định này không chỉ ảnh hưởng đến uy tín mà còn có thể bị phạt hoặc buộc đóng cửa.

Lựa chọn phong cách thiết kế, concept

Không gian là yếu tố tạo nên trải nghiệm khách hàng. Tùy vào nhóm khách hàng và món ăn bạn phục vụ mà lựa chọn phong cách thiết kế phù hợp. Đừng nhồi nhét quá nhiều bàn ghế – cần tạo sự thoáng đãng và thoải mái. Màu sắc, ánh sáng nên làm nổi bật món ăn. Một không gian đẹp, “lên hình tốt” không chỉ giữ chân thực khách mà còn giúp lan truyền thương hiệu mạnh mẽ trên mạng xã hội.

Menu thực đơn của nhà hàng

Thực đơn cần phản ánh đúng phong cách ẩm thực và tệp khách hàng mà nhà hàng hướng đến. Ưu tiên món chủ lực, sắp xếp theo nhóm hợp lý (khai vị, món chính, tráng miệng…) và giữ menu ngắn gọn nhưng đa dạng. Tránh trình bày dàn trải khiến khách khó chọn món. Thiết kế menu nên dễ đọc, hình ảnh đẹp, đồng nhất với nhận diện thương hiệu.

Khi kinh doanh nhà hàng, giá món ăn cần tính toán dựa trên chi phí nguyên liệu, công chế biến và mặt bằng giá chung của thị trường. Mức giá phổ biến thường cao hơn chi phí thực phẩm khoảng 30 – 35% để đảm bảo lợi nhuận và bù chi phí vận hành. Tránh định giá quá cao gây mất khách hoặc quá thấp khiến giảm biên lợi nhuận.

Nhân viên

Dù món ăn ngon hay thực đơn đa dạng, nếu cách phục vụ thiếu chuyên nghiệp thì nhà hàng rất dễ mất điểm. Chủ nhà hàng cần đầu tư đào tạo bài bản về kỹ năng giao tiếp, xử lý tình huống và giữ thái độ phục vụ ổn định. Hãy xây dựng các tình huống giả định để nhân viên thực hành, giúp họ ứng xử linh hoạt và duy trì hình ảnh chỉn chu cho thương hiệu.

Cơ sở vật chất

Một nhà hàng vận hành hiệu quả cần được trang bị đầy đủ cơ sở vật chất như bàn ghế, thiết bị bếp, hệ thống chiếu sáng, điện nước, hệ thống điều hòa nhiệt độ (quạt hoặc máy lạnh/máy sưởi). Ba khu vực cần được đầu tư kỹ lưỡng là khu vực đón khách, khu vực phục vụ và khu bếp. Mỗi khu cần bố trí hợp lý, đảm bảo công năng, vệ sinh và tính thẩm mỹ để tạo trải nghiệm tốt nhất cho khách hàng và thuận tiện cho nhân viên vận hành.

Giấy phép hoạt động & kinh doanh

Trước khi khai trương, bạn cần hoàn tất các thủ tục pháp lý như giấy phép đăng ký kinh doanh và chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm. Nếu nhà hàng có phục vụ rượu, bia hoặc đồ uống có cồn, cần xin thêm giấy phép bán lẻ các mặt hàng này. Việc tuân thủ pháp lý không chỉ giúp bạn yên tâm vận hành mà còn tạo dựng uy tín với khách hàng và đối tác.

Hãy trang bị nền tảng nghề bếp vững chắc cùng Trường Cao đẳng Quốc tế Pegasus – chương trình đào tạo chuẩn quốc tế, chú trọng thực hành, kỹ năng quản lý bếp và vận hành thực đơn chuyên nghiệp. Dù bạn là người mới hay đang chuẩn bị chuyển hướng sang kinh doanh nhà hàng, khóa học nghề bếp tại Pegasus sẽ là bước khởi đầu vững chắc để bạn tự tin mở nhà hàng và phát triển thương hiệu riêng của mình!